/ BLOG

Tổng quan hệ sinh thái zkSync

zkSync là gì? zkSync là một giải pháp mở rộng Layer 2 của Ethereum và công nghệ mà nó sử dụng là ZK Rollups. Nó được nghiên cứu và phát triển bởi Matter

arrow white

Back

Jun 03, 2023

Written by

Logo

Thuynguyen

facebook instagram instagram

zkSync là gì?

zkSync là một giải pháp mở rộng Layer 2 của Ethereum và công nghệ mà nó sử dụng là ZK Rollups. Nó được nghiên cứu và phát triển bởi Matter Labs để giúp tăng nhanh thông lượng, giảm phí cho network Ethereum cũng như để cạnh tranh với một số hệ Layer 2 ở hiện tại như Optimism, Arbitrum, Loopring, StarkNet.

Với cấu trúc ZK Rollup, mang lại rất nhiều lợi thế cho dự án như việc tính toán và lưu trữ dữ liệu trên Off-chain (ngoài chuỗi), sau đó chỉ cần cuộn giao dịch và gửi các SNARK Proof (bằng chứng hợp lệ của các giao dịch trong khối Rollup) đưa lên chuỗi chính. Không giống với công nghệ Optimistic Rollup là cung cấp 1 Fraud Proof sau đó phải giải quyết khi có tranh chấp dữ liệu.

Quá trình phát triển

zkSync Lite: Đây là giải pháp mở rộng zkRollup trên Ethereum không giám sát (non-custodial) với giả định không tin cậy xây dựng trên nền tảng SNARK. Nó được sử dụng riêng cho các mục đích đơn giản. Điểm yếu của zkSync Lite là nó thiếu hỗ trợ cho zkEVM và không thể xử lý hợp đồng thông minh phức tạp hơn. zkSync 1.0 đã mainnet từ tháng 6/2020.

zkSync Era: zkSync Era là một bản zk-Rollup không cần tin cậy (trustless), được xây dựng trên nền tảng SNARK, sử dụng bằng chứng hợp lệ để cung cấp khả năng mở rộng với chi phí giao dịch thấp trên Ethereum. Tất cả tài sản được lưu trữ trong một hợp đồng thông minh duy nhất trên chuỗi chính (on-chain), trong khi tính toán và lưu trữ dữ liệu được thực hiện ngoài chuỗi (off-chain).

Đặc điểm vượt trội của zkSync Era

zkSync đã phải mất 4 năm dài xây dựng, zkSync Era hiện đã có trên mạng mainnet với 5 lợi thế cạnh tranh sau:

  • Dễ dàng triển khai smart contract: zkSync Era hỗ trợ smart contract chung, tức là các Dev có thể triển khai mọi logic mà họ muốn.
  • Tương thích EVM: zkSync Era là layer 2 zk-rollup tương thích EVM, giúp cho các Dev có thể dễ dàng chuyển nhà từ nền tảng EVM như Ethereum sang zkSync Era.
  • Hỗ trợ ngôn ngữ Solidity: công nghệ zk khá phức tạp, không thân thiện với ngôn ngữ Solidity. Nên việc zkSync Era hỗ trợ ngôn ngữ Solidity quen thuộc, sẽ giúp các Dev có thể dễ dàng hơn để xây dựng các dApp trên zkSync, từ đó thu hút được nhiều nhà phát triển đến với hệ sinh thái zkSync.
  • Gas in ETH: zkSync Era sử dụng ETH làm gas sẽ thuận lợi cho người dùng tham gia mạng. zkSync Era cũng hỗ trợ AA (Account Abstraction) giúp convert các token khác về ETH để thanh toán phí.
  • Open source: mã nguồn mở giúp mạng lưới minh bạch, an toàn, phi tập trung hơn.

Roadmap

Hiện tại, cột mốc zkSync Era đạt đến Fair Onboarding Alpha trong giai đoạn Mainnet. Phiên bản zkEVM được zkSync công bố mainnet chính thức vào cuối tháng 3. Trong tương lai, zkSync sẽ tập trung cải thiện mạng lưới và trải nghiệm người dùng, xây dựng các layer3 để tăng khả năng tuỳ chỉnh của từng dự án và cuối cùng là phi tập trung mạng lưới. Đây cũng sẽ là thời gian nhiều nhà đầu tư kỳ vọng zkSync sẽ ra mắt token và airdrop cho người dùng đóng góp sớm cho dự án.

Đối tác và nhà đầu tư

zkSync đã kêu gọi được $458M từ gần 20 quỹ đầu tư lớn, có uy tín trong thị trường như Coinbase Ventures, OKX Ventures, A16Z, DragonFly Capital,…. Vòng gọi vốn gần nhất của zkSync là vào tháng 11/2022 với mức kêu gọi lên đến $200M. Mặc dù Matter Labs, công ty đứng sau zkSync, chưa tiết lộ định giá dự án, nhưng tổng số vốn kêu gọi được đã cho thấy sức mạnh tài chính và tiềm năng to lớn của zkSync đã được nhiều quỹ đầu tư quan tâm.

Đội ngũ dự án

Đội ngũ của Matter Labs, công ty đứng sau zkSync, chủ yếu quy tụ tại Châu Âu với trụ sở chính tại Berlin. Matter Labs được sáng lập bởi 2 thành viên: Alexandr Vlasov và Alex Gluchowski.

Alex Gluchowski là một kĩ sư phần mềm với kinh nghiệm 19 năm, ông đã làm CTO cho một vài công ty công nghệ, trong đó có một công ty chuyên về Ethereum R&D trước khi bắt đầu dồn tâm huyết cho zkSync.

Các mảnh ghép trên hệ sinh thái ­zkSync

Hệ sinh thái zkSync đã phát triển mạnh vào năm 2023 kể từ khi zkSync Era ra mắt với hơn 300 dự án và một cộng đồng nhiệt tình gồm những người xây dựng và hỗ trợ trên khắp thế giới.

  • DeFi: Hệ sinh thái DeFi trên zkSync phát triển mạnh sau khi Arbitrum hoàn thành đợt airdrop khủng của mình, dòng tiền đổ về zkSync như bến đỗ tiếp theo để săn airdrop. Các sàn DEX nổi bật trên zkSync như SyncSwap với $55M TVL, các sàn DEX khác như iZiSwap, Mute.io, Velocore,.. cũng được người dùng quan tâm.
  • Cơ sở hạ tầng: Gnosis Safe, StorJ, Moralis, Tenderly, Chainlink, Geo Web, The Graph, Tracer DAO,
  • Wallet: Nhiều dự án ví được phát triển trên zkSync, nổi bật như: Argent, Bitkeep, Onto Wallet, Numio, imToken, OKX Wallet, Math Wallet, Zerion, Tally,..
  • NFT & NFT Marketplace: The Sell Out, NFT Panas, zkAnimals, zkRock, Basic Cat Society, zkApe, ZKbulls, OKX NFT Marketplace, OpenMeta, BCware,…
  • Gaming: Crypto Maze, MiniMiniDungeon, OpenStars.org,…
  • Payment: DePay, Trustles, Indacoin,…
  • Social: Creaton, CyberConnect, Tide, Aragon,…

Kết luận

Sau khi các dự án làm về optimictis roll-up triển khai mainnet và airdrop cho người dùng thì các dự án zk roll-up cũng được chú ý rất nhiều. Cũng nhờ đó mà hệ sinh thái zkSync được nhiều người quan tâm và dòng tiền đổ về mạnh mẽ. Các dự án bùng nổ mạnh mẽ nhưng bên cạnh đó cũng có nhiều dự án lợi dụng FOMO để scam khiến người dùng mất tiền, điển hình là các dự án memecoin thời gian vừa qua. Ngoài ra, trải nghiệm người dùng khi sử dụng các dự án xây dựng trên zkSync chưa thực sự tốt, gas còn khá cao nếu so sánh với Arbitrum hay Optimism, tình trạng lag vẫn còn. Trong thời gian tới, zkSync vẫn sẽ là một hệ sinh thái nhận được sự chú ý của các nhà đầu tư và nhiều khả năng các dự án làm về zk roll-up sẽ chiếm sóng trong giai đoạn từ đây đến cuối năm

Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Mọi thông tin trên trang web này không phải là lời khuyên đầu tư và AZDAG không chịu trách nhiệm hoặc nghĩa vụ pháp lý đối với bất kỳ nội dung nào. Người đọc cần tự nghiên cứu trước khi thực hiện bất kỳ hành động đầu tư nào trong thị trường crypto.

Về AZDAG

AZDAG là quỹ đầu tư của Singapore tiên phong trong lĩnh vực phát triển các dự án blockchain và tài sản mã hoá khu vực Đông Nam Á. Chúng tôi tập trung vào đầu tư các dự án đã có sản phẩm và niêm yết trên thị trường thứ cấp, ngoài ra AZDAG còn đầu tư vào các công ty khởi nghiệp với giai đoạn đầu tập trung vào tiền kỹ thuật số và công nghệ Blockchain.

Để biết thêm thông tin, vui lòng truy cập:

Website: https://azdag.com/

Twitter: https://twitter.com/Azdag_Venture