Perpetual DEX và tiềm năng của Perpetual DEX

Perpetual DEX – sàn giao dịch phái sinh phi tập trung. Perp DEX là một loại sàn giao dịch cho phép người dùng giao dịch các hợp đồng tương lai vĩnh viễn (perpetual futures contracts), một loại hợp đồng tương lai không có ngày đáo hạn cụ thể.

Trong thời gian gần đây, các sàn giao dịch phái sinh phi tập trung (Perp DEX) đang ngày càng trở nên phổ biến, thay thế cho các sàn giao dịch tập trung (CEX). Có thể kể đến như GMX (phí cao), DyDx, Kwenta (Nhiều bot trade volume to),…. Nhưng tất cả đều có điểm chung:

• Minh bạch và an toàn hơn: Perp DEX là các ứng dụng phi tập trung, do đó, tất cả các giao dịch đều được ghi lại trên blockchain, giúp người dùng có thể theo dõi và kiểm tra được tính minh bạch của các giao dịch. Ngoài ra, Perp DEX cũng sử dụng smart contracts để tự động thực hiện các giao dịch, giúp giảm thiểu rủi ro về bảo mật.
• Giảm thiểu rủi ro về vốn: Khi giao dịch trên CEX, người dùng phải gửi tài sản của mình cho sàn giao dịch. Điều này có thể khiến người dùng gặp rủi ro nếu sàn giao dịch bị hack hoặc bị đóng cửa. Ngược lại, Perp DEX không yêu cầu người dùng gửi tài sản của mình cho sàn giao dịch, do đó, người dùng có thể kiểm soát được tài sản của mình và giảm thiểu rủi ro về vốn.
• Đa dạng các sản phẩm và tính năng: Perp DEX cung cấp nhiều sản phẩm và tính năng đa dạng hơn so với CEX, chẳng hạn như giao dịch đòn bẩy, giao dịch hợp đồng quyền chọn, v.v. Điều này giúp người dùng có thể linh hoạt hơn trong việc giao dịch và quản lý rủi ro.

Vertex Protocol là gì?

Vertex là một giao thức trao đổi phi tập trung (DEX) với mục tiêu mang đến cho người dùng đa dạng có dịch vụ như giao dịch spot, cross-margin và giao dịch perpetual trên một ứng dụng duy nhất theo việc liên kết chiều dọc (công ty sở hữu hoặc kiểm soát các nhà cung cấp, nhà phân phối hoặc địa điểm bán lẻ của mình để kiểm soát chuỗi giá trị và cung ứng) trên Arbitrum

Mô hình hoạt động

Hybrid AMM/CLOB

Vertex DEX là sự kết hợp của hai mô hình : Sổ lệnh giới hạn tập trung (CLOB) và Automated Market Maker (AMM). AMM hay Automated Market Maker là thuật ngữ dùng để chỉ công cụ vụ giúp đem lại tính liquidity tự động trên các sàn giao dịch

Trong đó các tài khoản trên Vertex sẽ được mặc định sử dụng cross margin. Với Cross margin, các tài sản trong tài khoản người dùng đều sẽ được sử dụng để thế chấp một khi mức ký quỹ xuống dưới chuẩn.

Phí gas và MEV sẽ được giảm thiểu nhờ áp dụng mô hình Optimistic Rollup vào việc hoạt động trên Arbitrium Layer 2, trong đó các hợp đồng thông minh của Vertex sẽ kiểm soát rủi ro và vận hành các sản phẩm cốt lỗi.

Vertex không có quyền giám hộ, nghĩa là người dùng luôn giữ quyền kiểm soát tài sản của họ trên chuỗi. Với hai sự lựa chọn, tức là LP và orderbook, Vertex cho phép người dùng có quyền truy cập vào liquidity  khi họ cần ở mức giá tốt nhất có thể.

Hybird Orderbook AMM

Mô hình sàn giao dịch của Vertex kết hợp một địa điểm giao dịch hoàn toàn trên chuỗi và risk engine ở cấp độ giao thức với trình sắp xếp on-chain được xếp chồng lên nhau để tạo thành sổ đặt hàng kết hợp-AMM  DEX. Các công cụ giao dịch và risk engine chứa các sản phẩm cốt lõi của Vertex, bao gồm thị trường giao ngay, vĩnh viễn và tiền tệ – được kiểm soát bởi các hợp đồng thông minh giao thức Vertex trên lớp Arbitrum.

Sequencer hay gọi là trình sắp xếp thứ tự hoạt động như một orderbook hiệu suất cao, đảm bảo khớp lệnh nhanh chóng. Cơ quan thanh toán bù trừ trên chuỗi của Vertex hoạt động như một trung tâm trung tâm, hợp nhất các thị trường giao ngay và vĩnh viễn, tài sản thế chấp và tính toán rủi ro thành một hệ thống thống nhất.

Sự kết hợp giữa AMM và orderbook thiết lập một hệ thống giao dịch gắn kết, bao gồm các sản phẩm DeFi primitives được tích hợp theo chiều dọc làm sản phẩm cốt lõi trong chuỗi. Mỗi yếu tố trong hệ thống giao dịch của Vertex kết hợp với nhau để tạo ra một nền tảng giao dịch trực tuyến mạnh mẽ.

DEX lai đưa lại lợi ích tối đa nhất, như cải thiện về hiệu sức, biểu hiện liquidity linh hoạt và bộ sản phẩm đa dạng. Để hiểu đầy đủ những khía cạnh về thiết kế và lợi ích của Vertex DEX, điều quan trọng là phải kiểm tra ba trụ cột cốt lõi của mô hình Hybrid Orderbook AMM: AMM (onchain), Risk engine (onchain), Sequencer (off-chain)

Sản phẩm của Vertex Protocol

Spot Market: Sản phẩm là thị trường mua bán, hoán đổi các cặp tiền mã hóa với nhau nhờ Orderbook DEX và AMM DEX. Hiện tính năng hỗ trợ wBTC-USDC.e, USDT-USDC.e, VRTX-USDC.e, wETH-USDC.e, ARB-USDC.e.

Perpetuals Market: Đây là thị trường phái sinh của giao thức, cho phép sử dụng đòn bẩy lên tới 10X cho nhà đầu tư chuyên nghiệp. Hiện tính năng hỗ trợ BTC-PERP, ETH-PERP, DYDX-PERP, SOL-PERP…

Integrated Money Market: Vertex cung cấp thị trường vốn cho phép người dùng vay tài sản ở thị trường cơ sở để ký quỹ và tùy chỉnh đòn bẩy theo nhu cầu. Hoạt động diễn ra on-chain trên Arbitrum.

Nhà đầu tư

Vertex Protocol sở hữu mối quan hệ đối tác thân thiết với OtterSec, Perpy Finance… Dự án gọi vốn thành công 8,5 triệu USD tại vòng seed từ Hack VC, Dexterity Capital, Collab+Currency, GSR, Jane St., Hudson River Trading, Huobi, JST Capital, Big Brain, Lunatic Capital…

Mới đây, dự án cũng nhận được gần $3M trợ cấp từ Arbitrum Foundation.

Tokenomics

Vertex có tổng cộng 3 token với những chức năng cụ thể như sau:

VRTX – Native token 

• Stake để nhận thưởng và quyền voting quản trị
• Giảm phí giao dịch
• Tham gia vào đấu giá “rỏ các loại token” – được tạo ra từ doanh thu của protocol
• Đổi trực tiếp ra voVRTX và hưởng các quyền lợi của việc hold token này.

xVRTX (Có thể trao đổi & làm tài sản thế chấp) – Thu được nhờ stake VRTX

• Chia sẻ một phần doanh thu của protocol (trả bằng VRTX)
• Lock (min 2 tuần) lại và nhận về voVRTX để boost reward và có thêm thu nhập bằng BTC/ETH/USDC
• Stake (min 6 tuần) vào quỹ bảo hiểm (dùng để bảo vệ dự án) đồng thời nhận thêm lợi nhuận từ việc thanh lý tài sản đảm bảo và maximum boost rewards (Rủi ro: 50% token staked nếu Vertex bị hack hoặc vỡ nợ)
• Voting quản trị dự án

voVRTX (Không có tính thanh khoản) – Bản chất khá giống với điểm số mà user nhận được tương ứng với lượng token họ lock xVRTX, stake xVRTX vào quỹ bảo hiểm, sử dụng VRTX (giao dịch, đấu giá). Quyền lợi của voVRTX holder:

• Nhận thêm thưởng BTC/ETH/USDC/xVRTX
• Nhận thêm quyền voting quản trị
• Nhận max boost x2.5 thưởng

Với cơ chế tokenomic này, Vertex đang kích thích VRTX holder đổi token họ sang xVRTX và voVRTX bằng những phần yield và boost rewards vô cùng hấp dẫn. Điều này sẽ làm giảm lượng cung và áp lực bán của đồng native token VRTX trên thị trường.

Token allocation

VRTX có tổng cung là 1B được phân bổ cụ thể như sau:

• Ongoing Incentives: 34%
• Founding: 20%
• Initial Token Phase: 10%
• Early Investors: 8.8%
• Treasury: 11.7%
• Ecosystem: 9%
• Future Contributors: 5%
• LBA: 1%
• Advisory : 0.5%

Token Release Schedule

VRTX được unlock theo lịch trình như sau:

Roadmap

Trong tương lai, Vertex đang xem xét và phát triển các sản phẩm bổ sung sau:

• Giao dịch chênh lệch và cơ bản
• Tích hợp AMM để liquidity sâu hơn
• Crypto indices
• Launchpad
• Thị trường dự đoán
• Binary options

Kết luận

Vertex đã phát triển thành một nền tảng giao dịch phi tập trung đa năng, hòa trộn tinh tế các loại giao dịch như spot, perpetual và giao dịch thị trường tiền tệ trên mạng Arbitrum. Sự kết hợp mới lạ giữa hệ thống CLOB và AMM chứng tỏ sự học hỏi và phát triển từ các mô hình trước đây. Vertex cung cấp khả năng thanh khoản mạnh mẽ và tốc độ giao dịch cao, đồng thời mang đến một nền tảng dễ sử dụng, an toàn và hoàn toàn do người dùng quản lý. Đây sẽ là một dự án tiềm năng để theo dõi trong thời gian tới.