1. Tổng quan về Soulbound Token
Soulbound Token hay còn được gọi là NFT không thể chuyển nhượng là tài sản kĩ thuật số được gắn vĩnh viễn với một địa chỉ ví của một cá nhân cụ thể. Điều này có nghĩa là sau khi người dùng mint Soulbound Token của mình thì chúng sẽ không thể bán hoặc chuyển tới các địa chỉ ví khác.
Do đó, Soulbound Token có thể được sử dụng trong các hệ thống kiểm chứng, ủy quyền, chứng chỉ dựa trên thành tích và nói chung hơn cả là các vật phẩm chỉ có thể kiếm được thay vì mua.
Soulbound Token là cụm từ được lấy cảm hứng từ game World of Warcraft nổi tiếng. Sau khi hoàn thành các nhiệm vụ trong trò chơi, người chơi sẽ được nhận thưởng là các item được gọi là “soulbound”, các đặc tính như không thể giao dịch hay trao đổi cũng được lấy chủ đạo từ đây.
2. Cơ chế hoạt động của Soulbound Token
Chức năng và đặc tính của SBT khá giống với NFT, ngoại trừ việc không thể giao dịch. Đồng token này được lên ý tưởng để được sử dụng cho các mục đích xây dựng xã hội phi tập trung (Decentralized Social). Soul là ví dùng để lưu trữ SBT này. Ngoài ra, ví này còn được sử dụng để xác định nguồn gốc xuất xứ, tính xác thực của SBT.
SBT creator là tên gọi của các địa chỉ Soul, tức là chỉ những địa chỉ soul này mới có thể cung cấp và chứng thực SBT cho địa chỉ ví khác. Ví Soul A sau khi xác thực thông tin có thể cung cấp SBT cho ví Soul B, sau khi được liên kết với ví Soul B, token này sẽ gắn bó suốt thời gian tồn tại với địa chỉ ví đó.
Mọi thông tin về SBT, ví chứng thực, địa chỉ Soul đều được lưu trữ công khai trên blockchain, vì vậy có thể tìm kiếm thông tin về vòng đời của 1 Soulbound Token dễ dàng. Ngoài ra, mỗi người có thể sở hữu nhiều Soul cùng lúc.
3. Ưu Và Nhược Điểm Của Soulbound Token
a. Ưu điểm của Soulbound Token
- SBT cho phép tạo ra các mối quan hệ tin cậy tốt hơn trong môi trường phi tập trung.
- SBT cho phép các nền tảng cho vay Defi phát hành các khoản vay không thế chấp.
- SBT có thể cải thiện đáng kể cơ chế bỏ phiếu trong DAO.
- SBT có thể được dùng để cung cấp các chứng chỉ, danh hiệu cho người tham gia.
b. Nhược điểm của Soulbound Token
- Quyền riêng tư: Việc tất cả thông tin người dùng đều được lưu trữ công khai trên SBT khiến ảnh hưởng đến quyền riêng tư của người dùng trong các hoạt động chuỗi khối.
- Dupe Soulbound Owners: Một số người có được SBT bằng cách hành động vì lợi ích của cộng đồng nhưng thay vào đó họ bí mật duy trì và sử dụng một ví chính khác vì lợi ích của họ.
4. Ứng dụng của Soulbound Token
a. NFT
Với việc dùng Soulbound token, các nghệ sĩ NFT có thể dễ dàng xây dựng danh tiếng của mình trong cộng đồng NFT. Ngoài ra, các bộ sưu tập hiện nay còn quá phụ thuộc vào các hệ thống tập trung để vận hành hay chứng minh nguồn gốc NFT. Sau khi link SBT, người dùng có thể dễ dàng tìm thấy các thông tin trên, tránh việc bị lừa đảo hay giả mạo.
b. DAO
Ưu điểm lớn nhất khi các DAO sử dụng SBT chính là tránh được các cuộc tấn công Sybil Attack. Một hình thức tấn công bảo mật quen thuộc, khi ai đó cố chiếm quyền kiểm soát mạng bằng cách tạo nhiều tài khoản, node, nhân dạng giả hoặc máy tính.
Ví dụ thực tiễn nhất đến từ việc Optimism sử dụng SBT, với các thành viên tham gia là những người sở hữu Citizen NFT, một loại Soulbound NFT. Vitalik Buterin cũng đã thể hiện sự ủng hộ của mình với mô hình thú vị này của Optimism.
c. DeFi Lending
Với Soulbound token, các DeFi protocol sẽ có thể cung cấp cho người dùng các khoản vay không cần tài sản đảm bảo nhờ việc tận dụng soul để xác định background về tài chính và đánh giá điểm social credit của người dùng.
d. Digital CV
Một trong những điểm nổi bật của SBT này chính là nó có thể trở thành một bản CV của người dùng. Cung cấp thông tin, chứng chỉ, kĩ năng mà người dùng đã đạt được của người dùng trên mạng phi tập trung web3. SBT cũng có thể trở thành chứng nhận cho những đóng góp của một cá nhân nào đó cho một DAO, hay minh chứng của việc tham gia xây dựng một cộng đồng nào đó. Các thông tin này có thể dễ dàng xác minh vì được public trên blockchain.
e. Souldrops
Soulbound token đem đến cách phân bổ token quản trị mới cho các dự án trong tương lai. Thông thường, việc phân bổ token của các dự án sẽ qua các đợt token sale hoặc airdrop. Tuy nhiên nhược điểm của việc phân bổ này là phân bổ không tới những người đóng góp thực sự cho dự án hoặc gây ra Sybil attack.
Với SBT, các dự án có thể cải thiện chất lượng airdrop bằng cách airdrop token quản trị cho các ví soul có SBT thể hiện rõ điểm uy tín, sự tham gia đóng góp tích cực của người dùng vào các hoạt động của dự án trong quá khứ.
5. Kết luận
Soulbound Token là ý tưởng sáng tạo góp phần tối ưu hoá quản trị DAO và có tiềm năng ứng dụng vào mảng NFT, Lending, đồng thời giúp minh bạch hơn trong quá trình phát thưởng airdrop cho cộng đồng. Hiện tại một số dự án đã sử dụng SBT trong các sự kiện kỷ niệm như ra mắt Polygon zkEVM, hay nâng cấp Bedrock của Optimism đầu tháng 6 này. Trong tương lai, SBT sẽ còn được ứng dụng nhiều hơn và mang lại nhiều lợi ích cũng như mở ra nhiều tính năng hấp dẫn cho người dùng các sản phẩm trong hệ sinh thái tiền điện tử.
